Gitar Temizliği Hakkında Her Şey

Müzik aletleri arasında gitar çeşitlerinin ayrı bir önemi var. İster klasik gitar olsun, ister akustik veya elektro gitar, günümüzde birçok müzik türünde gitar çeşitlerinin yer aldığını görüyoruz. Ayrıca bas gitar, perdesiz gitar ve diğer gitar çeşitleri de birçok şarkıya eşlik ediyor. Ne var ki gitar temizliği hakkında farkındalıkların yüksek olduğunu söyleyemeyiz. Hatta birçok yanlış uygulama doğru zannedilebiliyor. Dahası profesyonel gitaristler arasında bile bazı yanlışlar kabul görebiliyor. Örneğin ıslak mendille gitar temizliği bunlardan sadece biri. Peki gitar temizliğinde nelere dikkat etmek gerekir? Gitarın gövdesi, klavyesi ve telleri nasıl temizlenir? Gitar temizliği hakkında her şey konulu bu yazımızda konuya ilişkin merak edilen tüm soruların cevaplarını kısaca paylaşacağız.

Gitar Temizliği Niçin Önemlidir?

Bir müzik aletinin güzel ses vermesi için en önemli unsurlardan biri şüphesiz ki temiz olmasıdır. Hangi müzik aleti olursa olsun temiz olmadıkça iyi bir ses kalitesi sunmaz. Söz konusu olan telli çalgılar olduğunda temizlik hem gövde, hem klavye, hem de teller için ayrı ayrı önemlidir. Nitekim gitar telleri zaman içinde paslanır. Ellerdeki terlemenin etkisiyle pas oluşur. Bu da sesin cızırdamasına yol açar. Klavye ve gövde kısmında biriken kirler dokuların içine işler. Bu yüzden gitarlar içten içe çürüme belirtileri gösterir. Mikro ölçekli kirler bir süre sonra geri dönüşü imkansız bir duruma yol açar. Oysa gitar klavyesi ve teli için bakım ve temizlik yöntemlerine dikkat edildiğinde bu tür durumlarla pek nadir karşılaşılır.

Klasik, akustik veya elektro gitarlarda enstrümanın uzun ömürlü bir kullanım deneyimi sunması için temizlik olmazsa olmaz unsurlardan biridir. Düzenli aralıklarla temizlik ve bakım yapılan gitarlarda tel veya klavye üzerinde pas ya da kir birikmez. Dolayısıyla mikroorganizmalar üremez. Temizliğin ihmal edilmesi durumunda bunun etkilerini ilk olarak tellerde, ardından klavyede görmek mümkündür. Bu tür gitarlarda ses kalitesi düştüğü gibi klavye kısmında renk atması gerçekleşir. Tellerin değişmesi, ses kalitesi sorununu çözer. Ancak kirli kalan klavye içten içe çürümeye devam eder. Özellikle perde kenarları en çok kirlenen kısımlardır. Bu yüzden tellere de zarar verir. Gitar temizliği hakkında gösterilecek her ihmal hem tellerin hem de gitarın ömrünü kısaltır.

Gitar Temizliğine Nasıl Başlanır?

Klasik, akustik veya elektro gitar çalmaya yeni başlıyorsanız gitar temizliğinin adımları hakkında bilgi sahibi olmak isteyebilirsiniz. Gerçekten de gitar pas temizleme ciddi bir konudur ve gitarın ömrünü doğrudan etkiler. Aşağıda bu sürecin adımlarını madde madde kısaca ele alacağız. Fakat öncesinde şunu özellikle belirtelim. Eğer temizlik adımlarını yerine getiremeyeceğinizi düşünüyorsanız gitar temizliği hakkında uzman kişilerden yardım alabilirsiniz. Çünkü basit gibi görünen işler de belli bir maharet gerektirir. Bu iş için kendinizi hazır hissetmiyorsanız çevrenizden yardım alabilirsiniz.

Peki gitar temizliğine nasıl başlanır? Temizlik için gerekli malzemeler nelerdir? Yazımızın bu kısmında gitar temizliği hakkında başlangıç adımlarını ve gerekli malzemeleri kısaca ifade edecek olursak;

• Öncelikle temizlik için gerekli malzemeleri hazırlayın. İyi bir hazırlık süreci gitar temizliği hakkında size zaman kazandırır. İşleri oldukça kolay hale getirir.
• Gitar teli, gövdesi ve klavyesi için gerekli temizlik malzemeleri nemli bir enstrüman temizleme bezi, kuru bir mikrofiber bez, biraz pamuk ve gitar temizliği için özel olarak üretilen temizlik solüsyonudur.
• Dilerseniz tozları almak için yumuşak kıllı bir fırça kullanabilirsiniz. Özellikle elektro gitar temizliği için yumuşak uçlu fırçalar iyi bir temizlik gerecidir.
• Gitar temizliği için kesinlikle deterjan, katı veya sıvı sabun ya da ıslak mendil kullanmamalısınız. Bunların hepsi gitar çeşitlerine zarar verir. Bu maddeler ses kalitesini düşürmekle kalmaz, gitarın üzerindeki cilanın aşınmasına da neden olur. Bu da mikroorganizmaların yerleşmesi için uygun alanlar yaratır.
• Temizlik solüsyonunuzu kesinlikle müzik marketlerden ve gitarınızın türüne uygun şekilde temin etmelisiniz. Çünkü her solüsyon her gitar çeşidi için uygun değildir. Bu konuda seçim yapmadan önce ürünlerin kullanım bilgilerini mutlaka incelemelisiniz.
• Temizliğe başlamadan önce ortamda gerekli önlemleri almalısınız. Çevreyi kirletmemek için zemine örneğin bir örtü veya muşamba serebilirsiniz. Böylelikle temizlik solüsyonu etrafa bulaşmaz.
• Malzemelerinizi hazırladıktan sonra gitarınızın tellerini mutlaka sökmelisiniz. Bunu yapmadan gitar temizliği hakkında iyi bir sonuç elde edemezsiniz. Yüzeyde kirli kalan kısımlar verdiğiniz onca emeğin boşa gitmesine neden olur.

Gitar Gövdesi Nasıl Temizlenir?

Gitar çeşitlerinde en çok kirlenen alanların başında gövde kısmı geliyor. Ve çoğu zaman basit bir toz beziyle üzerinden geçmenin yeterli olabileceği düşünülüyor. Oysa gitar temizliği sırasında gövde temizliği en önemli aşamalardan biridir. Gitarın en geniş alanını kapsayan gövde kısmı, elle temasın yoğun olduğu bir bölüm olduğu için mikroorganizmaların kolayca bulaşabileceği bir alandır. Peki gitar temizliği aşamaları arasında gövde temizliğinin adımları nelerdir? Bu adımlar kısaca şu şekildedir:

• Temizlik malzemelerinizi hazırlayın ve gitarınızın tellerini sökün.
• Gövde üzerinde leke oluşumu varsa önce lekeyi yumuşatın. Bu iş için kesinlikle deterjan ve benzeri kimyasal maddeler kullanmayın. Gitar çeşitleri üzerindeki lekeleri temizlemek için özel olarak üretilen leke çözücüleri kullanın.
• Leke çözücü solüsyonu pamuk veya enstrüman temizleme bezi ile yüzeye uygulayabilirsiniz. Bu iş için kesinlikle sert cisimler kullanmamalısınız.
• Lekeyi temizledikten sonra gitar gövdesini nemli bezle yavaşça silin. Bu sırada gitarı çizmemek için yavaş ve oval hareketler yapmaya dikkat edin.
• Gövde üzerindeki tozlar ve kirleri aldıktan sonra gitarın köprü kısmı ve diğer bölümlerini dikkatlice temizleyin. Yüzeyde kir kalmadığından emin olun. Gitar temizliği hakkında bu gibi detaylar önemlidir. 
• Toz alma işleminin ardından temizleyici solüsyon veya sprey ile gövdede temizlik gerçekleştirin. İyi bir gitar bakım ve temizlik seti kullanırsanız bu işler için gerekli tüm malzemeleri tek bir set içinde bulabilirsiniz.
• Uygulamanın ardından kuru bir bezle tüm gövdenin üzerinden geçin. Böylelikle yüzeyde hiç nem kalmadığından emin olun.
• Gövde üzerinde metal parçalar varsa, örneğin kafa plakası veya köprü kısmında hiç nem kalmaması gerekir. Aksi durumda paslanma oluşur. Mevcut pasları gidermek için ise pas temizleyici kullanmak gerekir.
• Kurulama işleminin ardından gövde temizliği bitmiş olacaktır. Dilerseniz su bazlı cila veya vernik koruyucu ile gövdenin daha parlak bir görünüm kazanmasını sağlayabilirsiniz. 

Gitar Klavyesi Nasıl Temizlenir?

Gitar klavye temizliği de aslında gövde temizliği gibi kolay bir iştir. Ancak buna rağmen çokça ihmal edilir. Bu ihmalin en önemli nedeni ise temizlik öncesinde tellerin sökülecek olmasıdır. Bu yüzden amatör veya profesyonel pek çok gitarist klavye temizliğini genellikle yeni gitar teli satın alma işlemi ardından gerçekleştirir. Oysa uzun süreli ihmaller nedeniyle yeni tel takımlarının da ömrü kısalır. Peki gitar klavyesi temizliğinin temel adımları nelerdir? Bu adımlar kısaca şu şekildedir:

• Gitar klavyesi temizliği için de aynı malzemeler kullanılır. Ancak bunun öncesinde telleri mutlaka sökmek gerekir. Aksi takdirde ne yazık ki gitar sapı temizliği tam olarak gerçekleşmez.
• Klavyenin türü ve cila çeşidi gitar temizliği uygulamaları bağlamında önemlidir. Çünkü klavyenin hammaddesine uygun bir temizlik solüsyonu kullanmak gerekir. Cila çeşitleri için de aynı durum geçerlidir.
• Bakım ürünleri arasında limon yağı en çok tercih edilen ürünlerden biridir. Ancak klavyeniz akçaağaç klavyeyse limon yağı bazlı bakım ürünleri klavyede kararmaya neden olabilir. Gitar temizliği hakkında bu tür farklara dikkat etmek gerekir. 
• Klavye bakım ürünleri için de yine tercihiniz müzik mağazalarında satışı gerçekleşen bakım ürünlerinden yana olmalı. Bu bağlamda örneğin bebek yağı klavye bakımı için iyi bir seçim değildir. Gitar temizliği ve bakımı sırasında bu gibi doğru zannedilen yanlışlardan kaçınmak gerekir.
• Temiz gitar çalmak için perde temizliğine de dikkat etmelisiniz. Nitekim gitar perdeleri genellikle metal veya nikel-gümüş karışımıdır. Parmaklardaki nem ve havadaki su moleküllerinin etkisiyle bu kısımlarda zaman içinde oksitlenme oluşur. Gitar klavye temizliği adımları içinde bu kısımlardaki pasları da özel pas sökücüler veya temizlik solüsyonlarıyla gidermek gerekir.
• Gitarınızın klavyesini temizlerken burgu temizliğini de ihmal etmemelisiniz. Bu kısımların kirli kalması zaman içinde sararmalara yol açar. Bu da gitarınızın estetik görünümünü kaybetmesine yol açar.
• Klavye temizliğinizin ardından kuru bir bezle yüzeyde kalan tüm nemi almalısınız. Ardından dilerseniz uygun bir parlatıcı ile klavyenizin daha güzel görünmesini sağlayabilirsiniz. Ancak parlatıcılar da yine gitarlar için özel olarak üretilmiş olmalı. 

Gitar Teli Nasıl Temizlenir?

Gitar temizliği hakkında en çok dikkat edilmesi gereken konulardan biri de tel temizliğidir. Ve bu temizliği yapmak için de tellerin sökülmüş olması gerekir. Düzenli olarak bakım ve temizliği gerçekleştirilen teller daha uzun ömürlü bir kullanım deneyimi sağlar. Islak mendille silme ve benzeri yöntemler ise tellerin daha kısa sürede kopmasına neden olur. Dolayısıyla gitar temizliği hakkında bu gibi konulara özellikle dikkat etmek gerekir. İster misina takım tel olsun isterse çelik teller, bu tür yanlış yöntemlerden dolayı oldukça zarar görür. Peki gitar teli temizliğinin adımları nelerdir? Bu adımlar kısaca şu şekildedir:

• Temizliğe başlamadan önce malzemelerinizi hazırlayın ve telleri sökün.
• Gitar teli temizliği yaparken enstrüman temizleme bezi kullanın. Temizleyici olarak ise yine temizlik solüsyonunuzu kullanın.
• Silme hareketiniz mutlaka yavaş olmalı. Eğer enstrüman temizleme bezi bulamadıysanız bir miktar pamuk kullanarak da tel temizliği yapmanız mümkün.
• Doğal temizlik ürünleri olarak ifade edilen sirke, limon suyu veya karbonat gibi malzemeler gitar temizliği ürünleri için iyi bir alternatif değildir. Bu ürünlerle tel temizliği yapmaktan kaçınmalısınız.
• Gitara yeni başlayanlar tel temizliği için kolonya kullanılır mı diye merak eder. Bu konuda da dikkatli olmalısınız. Çünkü kolonya alkol içermese bile gitar teli temizliği için uygun bir materyal değildir.
• Klasik veya akustik gitar teli üzerinde biriken yağ, ter ve kirleri temizlemek için gitar temizlik ve bakım ürünlerinden başka hiçbir şey kullanmamalısınız. Temizleyicilerin doğal olması tellerin zarar görmeyeceği anlamına gelmez. Doğal sabun ve benzeri maddeler önce matlaşmaya neden olur. Ardından tel tansiyonuna zarar verir ve kopmasına yol açar. 
• Metalik tellerde oksitlenme sık karşılaşılan bir durumdur. Bu yüzden özellikle elektro gitar teli temizliği sırasında pas giderici ürünlerden de yararlanmak gerekir. 
• Eğer isterseniz gitar telinizi temizledikten sonra üzerine koruyucu uygulayabilirsiniz. Ancak bu konuda da dikkatli olmalısınız. Koruyucunuzun üzerinde gitar teli için uygun olduğuna dair bir ifade varsa uygulamayı gerçekleştirebilirsiniz. 

Gitar Manyetiği Nasıl Temizlenir?

Gitar temizliği hakkında son olarak manyetik temizliğinden de kısaca bahsedeceğiz. Nitekim manyetikler, elektro gitar ve çeşitlerinde enstrümanın sesini amplifikatöre ileten en önemli bileşenlerden biridir. Dolayısıyla gitardan iyi bir ses gelmesi için manyetiklerin de temiz olması gerekir. Gitar manyetiği temizliğinin adımları kısaca şu şekildedir: 

• Temizlik işlemi öncesinde malzemelerinizi hazırlayın ve gitarınızı amplifikatör ile kablolarından ayırın. Bu işlemler için özel vida sürücü veya pense kullanabilirsiniz. Ayırma işlemi sayesinde manyetik temizliği sırasında teller veya diğer aksesuarlar zarar görmez. 
• Manyetikleri temizlerken öncelikle ince uçlu bir fırça ile üzerindeki tozları alın. Fırça yerine dilerseniz pamuklu çubuk da kullanabilirsiniz. Ancak üzerinde pamuk kalıntısı bırakmamaya dikkat etmelisiniz. Gitar temizliği hakkında bu tür ipuçları önemli sonuçlar doğurur. 
• Tozları aldıktan sonra manyetiklere temizleyici sprey uygulayın. Bu spreyi de yine elektro gitar satan müzik mağazaları üzerinden temin edebilirsiniz.
• Manyetik temizliğinin hiçbir adımında ani ve sert hareketler yapmamalısınız. Aksi takdirde oluşacak en küçük bir çizik bile gitarınızın ses performansına olumsuz etki eder. 
• Bazı manyetiklerin üzerinde pas birikmiş olabiliyor. Bunları temizlemek için de özel pas çözücü kullanmalısınız. Diğer ürünler manyetiklerin zarar görmesine yol açabilir. 
• Manyetikleri sprey yardımıyla temizledikten sonra tüm kalıntıları almak için önce nemli bir bez kullanın. Ardından kuru bir bezle tüm nemi alın. 
• Temizlik işleminin ardından manyetik ayarlaması yapın. Bu işlem sırasında manyetiklerin yüksekliklerini ve tellere yakınlığını kontrol edin. Bu kısımlarda oluşacak hatalar gitarınızın ses performansını olumsuz etkiler.

Gitar Temizliği Hakkında Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Yukarıda paylaştığımız bilgiler gitar temizliği hakkında yöntem ve ipuçları bağlamında önemli konulara temas ediyor. Yazımızı bitirmeden önce bu noktalara kısaca ve genel olarak bir kez daha işaret etmek istiyoruz. Gitarınızı temizlerken bunlara dikkat ederseniz elde edeceğiniz sonuçlar çok daha başarılı olacaktır. Bu noktaları genel olarak ifade etmek gerekirse; 

• Gitar temizliğinde kesinlikle deterjan ve benzeri kimyasal maddeler veya sabun gibi köpüren temizlik malzemeleri kullanmayın. Bu malzemeler gitar yüzeyine ve tellere zarar verir. Deterjan çeşitleri ahşaptan üretilen gitar sapları için son derece zararlıdır. Sabunlar köpürür ve matlaşmaya neden olur.
• Gitar temizliği için sadece özel temizlik solüsyonlarını kullanmalısınız. Bunların yerine farklı birtakım temizlik maddeleri kullanmanız gitarınızın ve tellerinizin zarar görmesine yol açar. 
• Temizlik solüsyonlarını veya bakım ve temizlik setlerini güvenilir müzik mağazaları ve satış kanallarından temin etmelisiniz. Kimin ürettiği belli olmayan ve merdiven altı işletmelerde hazırlanan solüsyonları kesinlikle kullanmamalısınız. 
• Başta limon yağı olmak üzere aktarlarda temizleyici adı altında satışı gerçekleştirilen ürünler de gitar temizliği hakkında iyi bir seçim değildir. Bu ürünler gitarın özellikle gövde ve sap kısmında bozulma ve matlaşmalara neden olur. 
• Islak mendiller hiçbir zaman gitar temizliği için uygun bir malzeme değildir. Alkol içermeseler bile bileşimindeki maddelerden dolayı gitar cilası ve tellere zarar verir. Gitar temizliği hakkında bunu hiçbir zaman unutmamalısınız.
• Dahası, gitar temizliği hakkında önemli bir püf noktası olan nem konusu teller için de önemlidir. Gitarınızın tellerini temizledikten sonra üzerinde hiç nem bırakmamaya dikkat etmelisiniz. 
• Gitarınızın klavyesini temizlemeyi ihmal ediyorsanız tel değişimlerini mutlaka değerlendirmelisiniz. Profesyonel birçok müzisyen gitarının bir teli koptuğunda tüm telleri değiştirir. Bu sayede daha iyi bir armoni elde ederler. Değişim için eski telleri söktükten sonra klavye ve gövde temizliği yapmanızda yarar var. 
• Gitarınızın tellerini ve manyetiğini hiçbir zaman takılı halde temizlememelisiniz. İyi bir temizlik için sökülebilir tüm parçalarını sökmeye dikkat etmelisiniz. Aksi durumda temizlik işlemleri doğru şekilde gerçekleşmez.